Meningokoki, pneumokoki oraz Haemophilus influenzae typu B (HIB) to główne przyczyny bakteryjnego zapalenia mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych, natomiast za większość zachorowań wśród dzieci i młodzieży odpowiadają meningokoki. Obchodzony 24 kwietnia Światowy Dzień Zapalenia Mózgu i Opon Mózgowo-Rdzeniowych (World Meningitis Day) oraz trwający Światowy Tydzień Szczepień są okazją do edukacji na temat zakażeń meningokokowych oraz ich profilaktyki.

Groźny meningokok

Meningokoki (Neisseria meningitidis) to grupa bakterii odpowiedzialnych za rozwój inwazyjnej choroby menigokokowej (IChM), która może przebiegać pod postacią zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych oraz groźnej sepsy meningokokowej. Najczęstszą przyczyną IChM są meningokoki grup: B, C, A, W, Y. Serogrupa B odpowiada w Polsce za 63% zakażeń ogółem, ale u najmłodszych dzieci – w pierwszym roku życia – jest przyczyną ponad 80% przypadków IChM4. Na inwazyjną chorobę meningokokową najczęściej chorują niemowlęta i małe dzieci w wieku poniżej 4. lat. Drugi szczyt zachorowań obserwuje się wśród młodych ludzi w wieku 15-24 lat.

Szybki przebieg choroby

Objawy zakażenia meningokokowego łatwo pomylić z przeziębieniem lub grypą. Jedynym charakterystycznym, choć nie zawsze występującym objawem jest wysypka wybroczynowa. W przypadku wysypki można zweryfikować podejrzenie IChM wykonując „test szklankowy” – w odróżnieniu od innych wysypek, wysypka związana z IChM nie blednie pod naciskiem1,5. IChM o piorunującym przebiegu może nawet w ciągu 24 godzin doprowadzić do zgonu. Ponadto, nawet prawidłowe leczenie, wdrożone na wczesnym etapie choroby nie daje gwarancji  przeżycia lub uniknięcia poważnych następstw zdrowotnych6.

Jak się ochronić przed meningokokami?

Najskuteczniejszą formą ochrony przed meningokokami jest szczepienie3. W Polsce szczepienia przeciwko meningokokom grupy B oraz grup C, A, W, Y są zalecane
w Programie Szczepień Ochronnych na rok 2016. Szczepienia przeciw meningokokom grupy B są refundowane w Wielkiej Brytanii i niektórych regionach Włoch dla wszystkich niemowląt. W wielu krajach europejskich refundowana jest szczepionka przeciw meningokokom grupy C. Lekarz pediatra jest najbardziej kompetentną osobą w kwestii szczepień ochronnych, dlatego podczas wizyty lekarskiej warto spytać o poradę.

Więcej informacji o zakażeniach meningokokowych znajdziesz pod adresem www.wyprzedzmeningokoki.pl